- Της Ιωάννας Μαρή, επιτίμου Σύμβουλου Επικρατείας, ψυχολόγου, Προέδρου της «Ελληνικής Εταιρείας Προγεννητικής Αγωγής»
Αγαπητοί μου φίλοι. Αγαπητές μου φίλες,
Στην δύσκολη εποχή που ζούμε έχουμε σωρεύσει σειρά προβλημάτων, αρχίζοντας από προβλήματα της υγείας μας, όπου σειρά σοβαρών ασθενειών, επίσης αυτοάνοσων νοσημάτων, αυξάνονται συνεχώς σε ποσοστά και μάλιστα από τις νεανικές ήδη ηλικίες… Συνεχίζουμε και με προβλήματα υπογονιμότητας… και υπερβαίνοντας κάθε προηγούμενο με την εκτόξευση της βιαιότητας και της ειδεχθούς εγκληματικότητας σε όλες τις ηλικίες…
Πώς να αντιμετωπίσουμε όλα αυτά τα φαινόμενα;
Πολλές φορές έχουμε παρουσιάσει στις στήλες της ευγενούς αυτής εφημερίδας πώς η Νέα Επιστήμη της εποχής μας έχει δώσει μεγάλη βαρύτητα στα θεμέλια της ζωής κάθε ανθρώπου και πώς συνδέει τόσο την υγεία όσο και τον χαρακτήρα και την διαγωγή του ανθρώπου στο παρόν, με αυτό που έχει ζήσει στο απώτατο παρελθόν, δηλαδή από την σύλληψή του μέχρι την γέννησή του.
Επιστήμονες από όλες τις γωνιές της γης ερεύνησαν την ενδομήτρια ζωή του ανθρώπου και κατέληξαν ότι αυτό που ο άνθρωπος, ως έμβρυο, και μάλιστα από την αρχή της αρχής, ως ζυγωτό κύτταρο, έζησε στη μήτρα της μητέρας του, καθορίζει την μεταγενέστερη ζωή του. Καθόλου εύκολα δεν μπορεί να ξεφύγει , από τα συναισθήματα απόρριψής του, δηλαδή μη αποδοχής του από την μητέρα ή τον πατέρα, όταν πρωτοήλθε στην φωλιά της μητέρας, να ζήσει μαζί τους.
Ούτε, τι χαρά!, μπορεί να ξεφύγει από την άρρητη αγαλλίαση της απόλυτης αποδοχής του, αγάπης απεριόριστης των γονιών του, στην αρχή της ζωής του! Αυτή την ίδια αγαλλίαση έχει την τάση να ζει ο τυχερός αυτός άνθρωπος, ακόμη και με τις μικρές χαρές που η ζωή μας στον κόσμο μας προσφέρει και που άλλοι ούτε καν τις αντιλαμβάνονται!
Αυτά, αγαπητοί μου φίλοι και φίλες, είναι ήδη επαληθευμένα από έρευνες ετών και δεν αποτελούν προσωπικές απόψεις ορισμένων, αλλά κοινή πεποίθηση των επαϊόντων, δηλαδή όσων γνωρίζουν, επειδή έχουν μελετήσει και ερευνήσει. Εξ άλλου, πρώτοι εμείς οι γονείς, που ξέρουμε πολύ καλά πώς κυοφορήσαμε το πρώτο και πώς το δεύτερο, ή το τρίτο κλπ παιδί μας, (άλλες συνθήκες υπήρχαν στη ζωή μας σε κάθε εγκυμοσύνη) αντιλαμβανόμαστε αμέσως αυτήν την αλήθεια, ακόμη και αν, συχνά δεν θέλουμε να την παραδεχθούμε.
Σήμερα όμως, θα προτιμήσουμε να αναζητήσουμε λύσεις στην μοναδική γνώση του μεγάλου Πυθαγόρα, που έζησε στον τόπο μας, εδώ στη Σάμο, και η διδασκαλία του, άπειρης σοφίας και πνευματικής γνώσης κατέκλυσε τόσο τον αρχαίο όσο και τον σύγχρονο κόσμο!
Οι σύγχρονοί του, προπαντός στην Μεγάλη Ελλάδα, είχαν τόσο θαυμάσει την σοφία του, ώστε, πρώτα τον κάλεσαν να καθοδηγήσει τους νέους, κι έπειτα ξεχωριστά τους άρχοντες και έπειτα όλον τον λαό στα προβλήματα της ζωής τους, κι έπειτα τον κάλεσαν να γράψει τους νόμους στα θέματα της πόλης. Αυτά θα τα μιλήσουμε με μεγαλύτερη λεπτομέρεια άλλη φορά.
Ο σύγχρονος Γάλλος λόγιος Edouard Shuré στο βιβλίο του «Οι Μεγάλοι Μύστες» όπου μίλησε για τους πιο σοφούς μεγάλους διδασκάλους των λαών, κατέταξε σ’αυτούς και τον Πυθαγόρα, και άλλους Έλληνες!
Καθόλου δεν πρέπει να νομίζουμε ότι οι Έλληνες φιλόσοφοι ασχολούντο με αοριστίες και γενικότητες. Η κύρια απασχόλησή τους ήταν πώς να κατανοήσουν την φύση αυτού του υπέροχου Κόσμου που μας περιβάλλει, αλλά και την ανθρώπινη φύση και το πώς να βοηθήσουν στην επίλυση των σπουδαίων θεμάτων ζωής που απασχολούσαν τους πολίτες και την πόλη, με βάση βέβαια τους Νόμους της Υγείας, της Σύνεσης της Σωφροσύνης και της Ηθικής.
Και μέσα σ’αυτά τα θέματα βρίσκονται κι αυτά τα ίδια που κι εμάς απασχολούν, δηλαδή της βελτίωσης της ποιότητας, φυσικής, ψυχικής και πνευματικής των πολιτών… αλλά και της αύξησης του αριθμού τους.
Μην αναζητούμε αλλού λοιπόν συμβουλές για τα θέματά μας! Ας ακούσουμε τον Πυθαγόρα!
Αρχαιοελληνική φιλοσοφία: Πυθαγόρας, Εμπεδοκλής, Πλάτων, Αριστοτέλης
Στην Πυθαγόρεια σκέψη βλέπουμε σχετικά με τον γάμο και την δημιουργία απογόνων ότι:
«επιβάλλεται οι νέοι να σεβασθούν την τάξη και αρμονία, που υπάρχει στον Κόσμο, ώστε να μη διαταράξουν με τους απογόνους τους, την αρμονία του Σύμπαντος Κόσμου, αυτό το αρμονικό όλον».
Γι’ αυτό, η τεκνογονία «πρέπει να γίνεται με σεβασμό των ορθών νόμων», δηλ. με «σύμπραξη της σωφροσύνης και της οσιότητας» …
διότι «αυτή είναι η αιτία της βιαιότητας πολλών ανθρώπων, ότι από τους πολλούς επιχειρείται η τεκνοποιία με κτηνώδη και αλόγιστο τρόπο» (Ιάμβλιχος, Πυθαγορικός βίος, 208 επ., Όκελλος ο Λευκανός «Περί της του παντός φύσεως»),
«…Σημασία γι’αυτό είχε η αρμονική ταιριαστή σχέση του ζευγαριού και η αρμονία σώματος και πνεύματος, κατά την ένωσή τους, που θα οδηγήσει στην σύλληψη του παιδιού, κι αυτή η αρμονία είναι αναγκαία για μια ωραία γενιά, για «Καλλιγένεια» .
Αναγκαία είναι γι’ αυτό η πνευματικότητα, της ερωτικής ένωσης του ζευγαριού, για τη γέννηση μιας μεγάλης ψυχής. (Πυθαγόρας, Πλάτων, Εμπεδοκλής, Πλούταρχος, Ησίοδος).
Όσον αφορά τον αριθμό των πολιτών, ο Πυθαγόρας είναι σαφής::
«Δεν αρκεί να πληθαίνουν οι απόγονοι στις οικογένειες αλλά το σπουδαιότερο, πρέπει να γεννιώνται ωραίοι άνθρωποι:
Όχι κατ’ ανάγκην πολλά αλλά ωραία παιδιά πρέπει να αποκτά κάθε οίκος. Χάρις σ’ αυτό και οι πόλεις θα είναι ευνομούμενες και τους οίκους τους θα διοικήσουν με σύνεση και τους θεούς θα κάνουν φίλους τους. Δίνει δηλαδή προτεραιότητα στην ποιότητα των απογόνων.
Ο Ησίοδος, εξ άλλου, στα “Έργα και Ημέραι”, επιτάσσει: η σύλληψη να γίνεται σε περίοδο ανάτασης και χαράς: “Να σπέρνεις παιδιά, όχι όταν επιστρέφεις από δυσοίωνη ταφή, αλλά μετά από συμπόσιο των αθανάτων” (στίχος 735). (Η σύλληψη να μη γίνεται μετά από κηδεία αλλά μετά από συμπόσιο των αθανάτων», συνύπαρξη χαράς και έμπνευσης!).
Ο Σωρανός απέδιδε μεγάλη σημασία στην σύλληψη του ανθρώπου, τονίζοντας την σημασία του να βλέπει η γυναίκα ωραίες μορφές, για να συλλάβει ωραίο παιδί!
Ο Πλάτων, στα σπουδαία έργα του «Πολιτεία» και «Νόμοι» (Στ’ βιβλίο), στην ίδια γραμμή συμπορεύεται με τον Πυθαγόρα, καθώς αναφέρεται, στους γάμους και την τεκνογονία.
Μεγάλη σημασία έπρεπε να έχει για το ζεύγος να αποκτήσει σωστά παιδιά: «την των παίδων ομαλότητα» (Νόμοι Στ’ 773).
Έπρεπε οι νέοι να είναι αποφασισμένοι να προσφέρουν στην πόλη τα ομορφότερα και πιο εύρωστα και δυναμικά παιδιά: «ως καλλίστους και αρίστους εις δύναμιν αποδειξομένους παίδας τη πόλει» (Στ’ 783).
Στην οργάνωση της «Πολιτείας» όριζε «γυναίκες επισκόπους» των γάμων, οι οποίες θα είχαν υπό την εποπτεία και καθοδήγησή τους τα ζεύγη.
Ο Πλούταρχος συνιστούσε την αποφυγή της μέθης ώστε το παιδί που θα γεννιόταν να μην είναι επιρρεπές στην μέθη.
«Αν η αρχή γίνει σωστά, υπάρχει η εγγύηση των θεών ότι όλα θα είναι σωστά» (Νόμοι Στ’ 775 επ.).
Οι γυναίκες εξ άλλου, που ήταν εν γνώσει της αποστολής τους, αφιέρωναν πριν από την σύλληψή, του το παιδί τους στον θεό Απόλλωνα για να ομοιάσει σ΄αυτόν!
Πίστευαν ότι η «Αρχή κάθε Πολιτείας είναι η ανατροφή των παιδιών.. Ότι δηλαδή, με την ανατροφή των παιδιών έπρεπε πρώτα-πρώτα να ασχοληθεί κάθε Πολιτεία.
Στο Ζ’ βιβλίο των Νόμων, αναφερόμενο στην ανατροφή των παιδιών, που έπρεπε να μην έχουν φόβους και δειλία, αλλά ανδρεία, καλοσύνη και αρετή, ρητή γίνεται αναφορά στο ότι από πολύ ενωρίς τίθενται οι βάσεις για τον μελλοντικό τους χαρακτήρα και για τον σκοπό αυτό,
«οι γυναίκες, στην διάρκεια της εγκυμοσύνης τους, έπρεπε ιδιαίτερα να προσέχουν, ώστε να μην δοκιμάζουν ούτε πολλές ηδονές ούτε λύπες, αλλά να ζουν στην περίοδο αυτή τιμώντας την, φροντίζοντας να είναι ήρεμες, χαρούμενες, με καλή διάθεση» (Ζ’ 792).
«Η διάνοια της εγκύου πρέπει να είναι ήρεμη, γιατί, κατά την κύηση, τα παιδιά απορροφούν την ζωή από τη μητέρα, όπως τα φυτά από την γη», (Αριστοτέλης, Πολιτικά 1335a-1335b).
Στον αρχαίο Ελληνικό κόσμο όλοι γνώριζαν ότι τα θεμέλια της ζωής δημιουργούνται από τους γονείς, κατά την σύντομη περίοδο των εννέα μηνών που το νέο πλάσμα διαπλάθεται, στο σώμα και στον ψυχισμό του, στην πρώτη μητρική κατοικία του. Γι’αυτό και έδιναν μεγάλη σημασία στην εκπαίδευση των μελλόντων γονέων.
«…πεπαιδευμένος εν τω πνεύματι,
τω κόσμω ελήλυθας
και τα της φύσεως ικανώς γιγνώσκεις
μήτρα η εξέθρεψέ σε
κοινωνόν των πάντων
εν σκέψει κατέστησεν.
Τίμωνος του Φλιασίου
(Ήλθες στον κόσμο έχοντας πνευματική παιδεία και γνωρίζεις αρκετά τα σχετικά με την φύση, επειδή η μήτρα που σε έθρεψε σου επικοινώνησε το κάθε τι με την σκέψη.)
Oρίστε, λοιπόν, πώς οι Έλληνες, από τα πανάρχαια χρόνια κι εδώ πρωτοπόροι, εννοούσαν την τεκνογονία, ως ευγονία, ευτεκνία, καλλιγένεια (γέννηση ωραίων απογόνων με ιδανικό την Υγεία, Αρμονία και Ηθική στο σώμα και στο πνεύμα «νους υγιής εν σώματι υγιεί»)… Η ευγένεια των απογόνων τούς απασχολούσε και σε δεύτερη μοίρα ερχόταν ο αριθμός τους.
Βέβαια, ας πούμε για να γίνει κατανοητή η σκέψη του Πυθαγόρα αλλά και των μεταγενεστέρων φιλοσόφων, ότι δεν υπήρχε περίπτωση στα αρχαία χρόνια να μην είναι οι γεννήσεις παιδιών επιθυμητές, και πανηγυρικές! Κι όπως από σπουδαία φιλοσοφικά συγγράμματα μαθαίνουμε (όπως της καθηγήτριας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών Βούλας Λαμπροπούλου), αγόρια και κορίτσια ήταν εξ ίσου επιθυμητά και αγαπημένα, χωρίς καμία διάκριση..
Ας συμπληρώσουμε με την σύγχρονη σκέψη μας, λέγοντας ότι προτεραιότητα δίνουμε στην ποιότητα, την αξία των απογόνων, διότι αυτή εξασφαλίζει δημιουργικότητα του λαού και πολιτισμό! Κι αυτό προσδοκούμε κι επιθυμούμε. όταν μιλούμε για επίλυση του δημογραφικού μας προβλήματος.
Αλλά και διότι φυσική επιθυμία απόκτησης πολλών απογόνων έχουν συνήθως οι γονείς που απέκτησαν ήδη θαυμάσια εμπειρία από το πρώτο χαρισματικό ή τα περισσότερα χαρισματικά παιδιά τους! Και όχι βέβαια εκείνοι που βασανίσθηκαν ανατρέφοντας παιδιά με προβλήματα.. που, ας το πούμε εκείνοι, με την άγνοιά τους δημιούργησαν!
Επομένως, εκπαιδεύοντας τα ζευγάρια, μελλοντικούς γονείς για το πώς εκείνοι να προχωρήσουν ώστε να φέρουν στον κόσμο παιδιά με αξίες και χαρίσματα, είμαστε βέβαιοι ότι εξασφαλίζουμε και γεννήσεις πολλών παιδιών! Ο Πυθαγόρας πριν αιώνες μας τα είχε πει όλα!
